Kadıların Görevleri
Kadılar, İslam hukukuna göre hüküm veren ve adaleti sağlayan kişilerdir. Osmanlı Devleti'nde kadılar, hem hukuki hem de idari görevleri üstlenmişlerdir. Görevleri oldukça geniş bir yelpazede yer almaktaydı:
-
Hukuki Görevler:
- Dava Görme: Kadılar, medeni hukuk, ceza hukuku ve vakıf hukuku gibi çeşitli alanlardaki davalara bakarlardı. Dava süreçlerini yönetir, delilleri değerlendirir ve hüküm verirlerdi.
- Fetva Verme: Kadılar, hukuki konularda fetva vererek halkı bilgilendirirlerdi. Fetva, dini bir konuda yetkili bir kişi tarafından verilen hükümdür.
- Şahitlik: Kadılar, bazı durumlarda şahitlik yapabilirlerdi. Şahitlik, bir olayı gören veya duyan kişinin mahkemede ifade vermesidir.
- Hukuki Belgeleri Onaylama: Nikah akdi, vasiyetname gibi hukuki belgeleri onaylama yetkisine sahiptiler. Nikah%20Akdi evlenmeyi resmiyete döken sözleşmedir.
-
İdari Görevler:
- Belediye Hizmetleri: Kadılar, bulundukları yerleşim yerlerinin belediye hizmetlerini denetlerlerdi.
- Pazar Denetimi: Kadılar, pazarlarda fiyatları kontrol eder, hileli satışları engellerlerdi.
- Nüfus Kayıtları: Kadılar, doğum, ölüm ve evlilik gibi nüfus kayıtlarını tutarlardı.
- Vakıf Denetimi: Kadılar, vakıfların yönetimi ve gelirlerinin doğru şekilde harcanmasını denetlerlerdi. Vakıf, bir malın veya gelirin belirli bir amaca tahsis edilmesidir.
- Askeri Görevler: Savaş zamanlarında askeri görevler de üstlenebilirlerdi.
Kadıların kararları, şeriata uygun olmak zorundaydı. Ancak, yerel örf ve adetler de dikkate alınırdı. Kadılar, bulundukları bölgenin en önemli yöneticilerinden biriydi ve toplumun düzenini sağlamada önemli bir rol oynarlardı.